Bugün sizlerle kıdem tazminatı nedir, hesaplaması ne şekilde yapılır? Kıdem tazminatı hesaplanırken hangi kalemler giydirilmiş brüt ücrete dahil edilir? Bunlardan biraz bahsetmek istiyorum.
Öncelikle, kıdem tazminatı 1 işverene bağlı olarak aynı işyerinde veya 1 işverenin farklı işyerinde toplam en az 1 yıl çalışmış olan işçinin hizmet süresi boyunca verdiği emek karşılığı bir nevi yıpranma payı dır. Yani, çalışanlara bir işveren nezdinde çalışan işçiler, işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt giydirilmiş ücreti tutarında ödenen bir tazminattır.
Mesela bir işyerinde 5 yıl, 6 aylık 1 çalışmanız varsa bu 5 yıllık çalışmanız her yıl için 30 günlük ücreti tutarında brüt giydirilmiş ücret ödenirken oransal bir şekilde bu 6 aylık ücretle ilave olarak sizlere ödeniyor.
Brüt Giydirilmiş Ücrete Hangi Kalemler Dahil Edilir?
İşverenin bütün verdiği rakamların kıdem tazminatına dahil olabileceğini düşünebilirsiniz. Genel olarak bildiğimiz yol ve yemek ücretleri zaten kıdem tazminatı devamlı olmaları sebebiyle kıdem tazminatının giydirilmiş brüt ücret kapsamına dahil ediliyor.
Ancak burada devamlı ödenen primler kasa tazminatları, gıda yardımları, yakacak yardımları, eğitim yardımları, giyecek yardımları, sağlık, çocuk ve erzak yardımları gibi yardımlarda giydirilmiş brüt ücret kapsamında kıdem tazminatı hesabına dahil olabiliyor. Ancak şunu bilmemiz gerekiyor ki devamlılık arz etmeyen primler, hafta tatili ücretleri, yıllık izin ücretleri ya da genel tatil ücretleri, ölüm yardımı, evlilik yardımı veya 1 kereye mahsus ikramiyeler burada giydirilmiş brüt ücret kapsamında kıdem tazminatı hesabına dahil edilmiyorlar.
Bahsettiğimiz bu kıdem tazminatına işçileri hak kazanması için iş akdini belirli şartlarda feshedilmiş olması gerekiyor. Gerek işçi tarafından gerek işveren tarafından bunlardan biraz bahsedersek işçinin kendi isteği ile işten ayrılmamış olması gerekiyor.
Yani işçi herhangi bir haklı nedeni yokken yani iş kanunu kapsamında, iş kanunun 24 üncü maddesi kapsamında işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi dışında bir sebeple iş akdinin fesh ediyorsa yani istifa ediyorsa, işçi burada kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır veyahut da sözleşmenin işveren tarafından iş kanunu kapsamında işverenin 25 inci maddedeki sebeplerle haklı nedenle işçinin iş akdini feshetmesi durumunda işçi kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır.
Aynı şekilde işçinin emeklilik, evlilik, askerlik gibi nedenlerle iş akdini feshetmesi durumunda işçi yine kıdem tazminatına hak kazanacaktır. İşçinin sigortalılık süresi ve ya prim ödeme gün sayısı şartını doldurup tamamen kendi isteği ile işten ayrılması durumunda da yani şöyle belirtebiliriz, 15 yıllık kıdemi olan ve 3600 prim gün sayısını tamamlamış olan işçilerde iş sözleşmesinin fesh ederse kıdem tazminatına hak kazanacaklardır.
2022 yılına ait asgari ücrete bağlı olarak bu kalemde de artış yaşandı ve 12 bin 976 lira olarak belirlendi.
9 sene çalışınca ortalama ne kadar tazminat alırım
Tazminat içinde aldığınız maaş, ihbar tazminatı gibi değişkenlik gösteren faktörler olduğundan dolayı hesaplama yapabilmek için daha detaylı bilgiler gerekmektedir.
2022 yılı emeklilik tavan ücret nedir?
2022 yılı için kıdem tazminatı tavan ücreti 10.596,00 TL olarak belirlenmiştir.